15 Aralık 2011 Perşembe

Akademgorodok / Bilim Şehri / Science Town




Büyük devletlerin bilim yatırımları her zaman ilgimi çekmiştir. Bir kaç gün önce uluslararası bir kanalda Rusya üzerine bir belgesel izlerken tanıştım Akademgorodok'la. Akademgorodok Rusya'nın Sibirya bölgesinde Novosbirsk şehrinin huş ve çam ağacı ormanları ile kaplı arazisinin ortasına kurulmuş, tarihin  en büyük bilim şehirlerinden biri. Yerleşkenin içerisinde 35 araştırma enstitüsü, tıp akademisi, konutlar, mağazalar, oteller hastaneler, kafeler, sinemalar ve arşivinde yaklaşık 100.000 adet eseri barındıran, araştırmaya açık devasa bir kütüphaneye sahip.


Sovyet Bilimler Akademisi Sibirya Bölümü Başkanı fizikçi ve matematikçi Mikhail Alexeyevich Lavrentyev önderliğinde 1950'li yıllarda, Akademinin desteği ile kurulan Akademgorodok, özel bir bilim şehri olarak tasarlandı. Dünyanın her yerinden bilim insanlarının çalışmalar yapmaları için devlet tarafından desteklendi. Moleküler biyolojiden, nükleer fiziğe, tıptan sosyal bilimlere kadar çok geniş bir yelpazede bilimsel çalışmalara ev sahipliği yaptı. Akademgorodok doruk noktasında 65.000 bilim insanına ve ailelerine yuva oldu. 



Sovyetlerin bilim politikaları özelliği nedeniyle, Akademgorodok sakinleri özel bir konumda bulundular,  yüksek bir yaşam standartı, özel gıda maddelerine erişim,  teşvik ödülleri, politik denklikler bunlardan bazılarıydı. Küresel dünyanın bilim konusundaki nicel kazanımlarının bir kısmı bu bilim şehrinde gerçekleşti.


Sovyetler Birliği'nin  dünya siyasetinden kaybolması ile birlikte bilim şehrinin sakinleri de dünyanın farklı  ülkelerinde,kendi alanlarında çalışmak için şehri terk etmeye başladılar, Rusya'nın en büyük beyin göçlerinden biri burada yaşandı.1990'lı yılların ortalarından başlayarak yeni kurulan Rusya Federasyonu şehri bir yatırım alanı olarak özel şirketlere bölüm bölüm kiraladı. IBM ve Intel bu büyük şirketlerden en bilindikleri. 

















2000'li yıllara gelindiğinde Akademgorodok'un eski canlılığına ulaşması için çaba sarfedilmekte. Elektronik yazılım konularında nitelikli çalışmaların gerçekleştirildiği konuşulanlar arasında. Bu noktada bizi ilgilendiren ise Akademgorodok'un kendi rönesansını yaratmaya çalışırken insanlığın geleceği adına yararlı birşeyler ortaya koyabilmesi; zira bilimin bünyesinde barındırdığı etik problemleri insanlılk tarihinin en belirleyici noktasında duruyor. 

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder